İstanbul'da doğdu. İzmir Amerikan Kız Lisesi ve Paris Yüksek Gazetecilik Okulu'nu bitirdi. Sorbonne Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tiyatro Araştırmaları Bölümüne devam etti. 1968-2001 yıllarında Milliyet Gazetesi'nde çalıştı. 1972'de arkadaşlarıyla birlikte Milliyet Sanat Dergisi'ni kurdu yönetti. Türkiye Tiyatro Eleştirmenleri (TEB), KA-DER , WINPEACE, Nazım Hikmet Kültür Sanat Vakfı kurucularından. Birçok kitabı arasında "Leyla Gencer:Tutkunun Romanı" İngilizce, Fransızca ve İtalyanca yayınlandı. 2001'den bu yana Cumhuriyet Gazetesinde yazar.
10 Mart 2022
Sayın ve Sevgili PEN Üyeleri,
Savaşın yine en çok kadınları ve çocukları vurduğu günlerden geçiyoruz.
Sizlere “Ne kadar çok savaş, o kadar çok kazanç” şiarıyla beslenen bir dünya düzeninden sesleniyorum. Despot, kendini bilmez, ayırımcı, baskıcı, halkına kulak vermeyen, adil olmayan, mafya ilişkileriyle, kara parayla koltuğunu sağlamlaştıran “liderlerin” yönetimindeki hükümetlerin iç ve dış savaşlarla beslendiği bir ortamdan… Bu ortamda “filler tepişirken, ezilen yine karıncalar.“
Bir kez daha yaptırımların, hükümetleri değil, bireyleri hedef aldığını; fırsat bu fırsat edebiyat, sanat ve kültür dünyasının insanlarının, kültür mirasının aşağılamaya çalıştığını görüyoruz. Oysa ne NATO yayılmacılığı, ne Putin saldırısı, ne de Batı’nın demokrasi havarisi geçinen sahtekarları, Dostoyevski, Gogol, Çehov, Çaykovski, Rahmaninof’u yok edebilir. Ayıptır! Günahtır! Rezilliktir! Aptallıktır! Riyakarlıktır! İkiyüzlülüktür! Irkçılıktır bütün bu yaşanmakta olan!
Sevgili Üyeler,
Bildiğiniz gibi PEN Duygu Asena Ödül Töreni’ni, çevrim içi bir törenle Uçan Süpürge Vakfı’na 6 Mart Pazar akşamı sunduk.
Üyelerimizin büyük bir bölümü çok yoğun işleri nedeniyle katılamadıysa da, katılanların muhteşem bir buluşmayla birbirlerine sarıldıkları, yararlandıkları, hem hüzünlenip, hem keyif aldıkları, Duygu Asena’yı anarken, Sedef Kabaş’a , Aysel Tuğluk’a ve onlar aracılığıyla haksız yere hapiste bulunan tüm yazar ve gazetecilere “Yalnız değilsiniz” mesajı verdiğimiz bir toplantı oldu.
Önce birkaç teşekkür: Çevrimiçi buluşmaları sağlayan Tarık Günersel’e, Ankara’da plaketimizin yapılmasını sağlayan ve Uçan Süpürge’ye ulaştıran Yaşar Seyman’a ve konuşmalarıyla törene katkıda bulunan Işıl Özgentürk’e, Sevin Okyay’a , Gaye Erbatur’a ama asıl büyük teşekkürümüz var oldukları için , azimle çalışmalarını sürdürdükleri için Uçan Süpürg’nin kurucusu Halime Güner ve muhteşem ekibine! Ödül törenini ve ödül gerekçesinin tümünü PEN Türkiye sitemizde bulabilirsiniz. Uçan Süpürge’yle ilgili yazımı buradan okuyabilirsiniz: (https://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazari/96/Zeynep_Oral.html )
Gelelim PEN Türkiye’nin her yıl verdiği bir başka ödül’e…
Her yıl 21 Mart Dünya Şiir Günü bağlamında sunulan PEN Şiir Ödülü'nü bu yıl , iyi şiirin, öncü şiirin hiçbir zaman kaybolmayacağını, iki efsane kitabı, Taşra Kızının Deliceleri (İlk baskı: 1966) ve Havva Çıkmazı’(İlk baskı: 1967) ve üçüncü kitabı Buz Altında Yanardağ’(2021) ile ortaya koyan Türkan İldeniz’e vermeye, oybirliğiyle karar aldık. Gerekçenin tümünü sitemizde okursunuz. Minik bir tadımlık şöyle:
-Şiirin bir öngörü olarak, yapısında her zaman bir gelecek ufkunu var etmesi;
-Şiirdeki öncü atağıyla açtığı kapıdan sonrasında çok sayıda kadının özgürleştirici bir eylem olarak şiire başlaması;
-Ve toplumsal düzende olduğu gibi edebiyat ve şiir düzeninde de erkek egemen ağırlığa, baskıya karşı, doğayla ve doğasıyla bağını hiç koparmamış olan kadının, düşünsel, ruhsal, doğal arzu, istek ve hazlarını benzersiz bir biçimde şiire getirmiş olması…
Sayın Türkan İldeniz’e plaketini sunacağımız töreni Ada Dostlarıyla birlikte 20 Mart Pazar Günü saat 14:00’de Büyük Ada Anadolu Kulübünde düzenliyoruz. Tüm üyelerimiz davetlidir. Katılımınızı bekleriz.
Mart ayı… Kadınlar ve şiirler yaşamınızdan eksik olmasın!
Saygı ve Sevgiyle
Zeynep Oral
Başkan.
Pen Türkiye.