Türkiye’nin Almanya’da yaşayan sevilen yazarı Aslı Erdoğan, bir süre önce verdiği bir röportajda kendisiyle ilgilenmediklerini belirterek PEN Almanya Merkezi’ni eleştirmişti. Uluslararası PEN aşağıdaki açıklamayı kaleme aldı:

Uluslararası PEN’den Aslı Erdoğan’a Destek mesajı

1 Ağustos 2023.

Dünyanın en geniş kapsamlı yazar kuruluşu olan Uluslararası PEN, 100’den fazla ülkede aktif olarak çalışan merkezleriyle, yerkürenin her yerinde siyasal iktidarların baskısına maruz kalan yazarların ifade özgürlüğünü korumak için çaba göstermektedir. Kampanya düzenlemek, avukatlık hizmetleri, acil insani yardım, barınma ve sağlık  olanakları sağlamak, vb gibi çok geniş bir yelpazeye yayılan bu çalışmalarımız için, her yıl dünyanın birçok yerinden yüzlerce başvuru almaktayız. Bu yardımlarımızdan yararlanabilmek için, Afganistan'dan Myanmar'a, Afrika'dan Latin Amerika'ya, dünyanın dört bir yanından yazarlar doğrudan bize veya ülkelerin PEN merkezlerine başvurmakta, biz de her yerde olanaklarımız ölçüsünde en çok sayıda yazara destek olmaya çalışmaktayız. İmkanlarımızın genişliğine rağmen, yardım isteyen yazarların sayısı dünya genelindeki baskıcı iktidarların yaygınlığı nedeniyle her geçen gün artmaktadır. PEN’in bu çabaları sayesinde pek çok yazar serbest bırakılsa ve durumları iyileşse de çok sayıda yazar da hâlâ yardım beklemektedir.

Taliban yönetime geldikten sonra sadece Afganistan'dan 100'den fazla yazarı kurtardık. Bu, yüz iki yaşındaki Uluslararası PEN’in tarihindeki en büyük kurtarma operasyonuydu. Ve bu kurtarma operasyonu, çok sayıda PEN merkezinin işbirliğiyle gerçekleştirilirken Almanya PEN merkezi de büyük katkı sağlayanlardan biriydi. Benzer çalışmaları pek çok ülke için farklı ölçeklerde sürdürmekteyiz. Ve görünen o ki, dünya genelindeki ifade özgürlüğü sorunları nedeniyle, bu tür çalışamalara olan ihtiyaç uzun süre devam edecek. Bu yüzden PEN ve benzeri dayanışma ve yardım kuruluşlarının varlığı yazarlar için bir gereklilik, baskıcı iktidarlar içinse bir rahatsızlık unsurudur. Pek çok ülkede yazarların yanı sıra doğrudan PEN merkezlerinin hedef alınması ve hatta idari kararlarla kapatılması bir tesadüf değildir.

PEN’in en çok yardım ettiği ülkeler arasında yer alan Türkiye’den her yıl çok sayıda yazar, gazeteci ve aydına sahip çıkmaya çalışıyoruz. Aslı Erdoğan da bu değerli meslektaşlarımız arasında yer alıyor. Yaklaşık yedi yıldır sürdürdüğümüz destek çalışmalarımıza en büyük katkıyı veren PEN merkezleri arasında yer alan Almanya PEN ve Türkiye PEN merkezlerindeki arkadaşlarımıza, hem Aslı Erdoğan’a hem de aynı dönemde çok sayıda yazara yardımlarından dolayı müteşekkiriz.

Aslı Erdoğan’ın 17 Ağustos 2016 tarihinde tutuklanmasını, PEN Türkiye aracılığıyla öğrendik ve hemen müdahil olduk. O tarihten başlayarak serbest bırakılması için etkin bir kampanya çalışması yürüttük. Dünyanın çeşitli PEN merkezleri ve dünya çapındaki üyeleri, hukuki süreçte Türk makamlarına başvurarak, diplomasi ve medya kanallarını kullanarak harekete geçtiler. Hukuki platformda destek vermenin yanı sıra dayanışma etkinlikleri ve kampanyalar düzenleyerek, sürece katkıda bulunduk. Aslı Erdoğan, Uluslararası PEN’in 2016’daki Hapisteki Yazarlar Günü kampanyasında öne çıkarıldı ve aynı dönemde çeşitli PEN Merkezleri tarafından Onursal Üye seçildi. O günden sonra çok sayıda PEN etkinliğine ve programına dahil edildi, pek çoğuna da şahsen katılabildi ki bundan dolayı mutluyuz.

Aslı Erdoğan, 133 günlük tutukluluğu sonrası 29 Aralık 2016’da serbest kaldı ve Haziran 2017’de seyahat yasağının kaldırılmasının ardından Avrupa’ya geçti. PEN Almanya’nın “Sürgündeki Yazarlar Programı”na katıldı. Bu program, ülkelerinde zulüm gören yazarlara 3 yıl boyunca destek sağlamaktadır. Program, sağlık desteği için uzatıldı ve üç buçuk yılın sonunda 2022’de tamamlandı. PEN Almanya, acil tıbbi tedavileri için kendisine destek vermeyi sürdürdü. Aynı dönemde yaklaşık yüz yazar bu burs programından destek aldı. Daha önce ICORN’un yardım bursundan yararlanan Aslı Erdoğan, PEN Almanya’nın bursu biterken, Maksim Gorki Tiyatrosu’ndan yeni bir bursa hak kazandı.

Uluslararası PEN, PEN Almanya ve PEN Türkiye Aslı Erdoğan’a destek kampanyaları düzenlemeyi sürdürüyor. Nisan 2023’te Uluslararası PEN, onun Artık Sessizlik Bile Senin Değil adlı kitabı üzerindeki tüm yasakların kaldırılmasına çağrı yapan bir dayanışma bildirisi yayınladı. Her yıl yardım ettiğimiz çok sayıda yazarla birlikte Aslı Erdoğan’a da her koşulda sahip çıkmaya devam edeceğiz. Baskı gören bir yazarın sesinin kısılması ve yalnızlığa itilmesi, karanlık iktidarların mutluluk duyacağı bir şeydir. Bizim mutluluğumuz ise, yazarların özgürlüğünde ve dayanışmasındadır.

Uluslararası PEN’in Türkiye hakkındaki faaliyetleriyle ilgili daha ayrıntılı bilgi almak için Impunity Reigns – Writers resist sayfasını ziyaret edebilir, Türkiye dahil tüm dünyadaki zulüm gören yazarlara açılan115 davayı içeren Uluslararası PEN’in 2022 Dava Listesine göz atabilirsiniz.