İlk Kürtçe Roman "Şivanê Kurmanca /Kürt Çobanı" Lîs Yayınevi'nden Okurlarıyla Buluşuyor

Erebê Şemo
22 Mayıs 2009, Cuma

Erebê Şemo’nun yazdığı ilk Kürtçe roman “Şivanê Kurmanca /Kürt Çobanı” 74 yıl sonra ilk kez hem tıpkıbasımı, transkıribi ve kitaba ilişkin tarihi dokümanlarla beraber Lîs Yayınevi tarafından yayınlandı. “Şivanê Kurmanca /Kürt Çobanı” daha önce 1935 yılında 37 harften oluşan ve Îsahak Margolov tarafından 1929 yılında yapılan Latin alfabesiyle Erivan Hükümetinin Yayını olarak okuyucuyla buluşmuştu.

9. Diyarbakır Kültür ve Sanat Festivali'nde okuyucuyla buluşacak olan “Şivanê Kurmanca (Kürt Çobanı)yı dilbilimci, çevirmen ve yazar Mustafa Aydoğan hazırladı. Kapak ve görsel tasarımını Şener Özmen yaptı.

Mustafa Aydoğan kitaba yazdığı önsözde hem Erebê Şemo’ya hem de Şivanê Kurmanca’ (Kürt Çobanı) ya ilişkin önemli değerlendirmelerde bulunup kitabın serencamına ilişkin detayları okuyucuların bilgisine sunuyor.

“Şivanê Kurmanca’nın ilk baskısı 1935’te Erivan’da yayınlandıktan sonra Î. Orstrogoskaya tarafından Rusça’ya çevrildi. Ünlü Kürdolog Bazil Nikitin tarafından Fransızcaya Modern Kürt öykücülüğünün önemli ustalarından olan Nûredîn Zaza tarafından da Fransızcadan Kürtçe’ye Şivanê Kurd ismiyle çevrildi. Lîs Yayınevi “Şivanê Kurmanca /Kürt Çobanı” kitabının orijinal tam metnini yayınlayarak kitabı “çevirinin çevirinin çevirisi” özelliğinden kurtarmış oldu.

“Şivanê Kurmanca/Kürt Çobanı” Lîs Yayınevi'nin 75. “Pirtûkxaneya Ehmedê Xanî/ Ehmedê Xanî Kitaplığının ”21. kitabı olarak yayınlandı.

Maksim Gorki, Erebê Şemo için şöyle diyor: “Kürt halkı kendi yazarı Ereb Şamîlov’un diliyle konuşuyor…”

Romana kurdî ya Yekemîn a Erebê Şemo “Şivanê Kurmanca” ji aliyê Weşanxaneya Lîsê ve piştî 74 salan bi alfabeya Celadet Elî Bedirxan, ligel orjînala xwe hate çapkirin. Pirtûka ku bi alfabeya Latînî ya ku di 1929an de ji hêla Îsahak Margolovî hatibû çêkirin, di sala 1935an de ji aliyê Neşra Hikûmetê Rewanê ve hatibû çapkirin. Pirtûk wê di 9emîn Mîhrîcana Çand û Hunerê ya Amedê de bigihije ber destê xwendevanan. Berhema Erebê Şemo, piştî 74 salan ku Weşanxaneya Lîsê çap dike ji aliyê nivîskar, wergêr û zimanzanê kurd Mustafa Aydogan ve hatiye amadekirin. Pirtûk dawiya gulanê digihije ber destê xwendevanan.

Di pêşgotina Mustafa Aydogan de gelek hêlên pirtûkê û yên Erebê Şemo derdikeve ber çavan. Aydogan di pêşgotina xwe ya dûvedirêj de, qala serpêhatiya berhemê dike.

“Romana kurdî ya yekem di sala 1935an de bi alfabeya Îsahak Marogûlov ve hatiye çapkirin. Piştre ji hêla Î. Orstrogoskaya ve wergerê zimanê rûsî hatiye kirin û Bazîl Nîkîtîn jî ji rûsû ev pirtûk wergerandiye Frensî. Nuredîn Zaza jî ev pirtûk ji Frensî wergerandiye kurmancî. Yanî Şivanê Kurd weke wergera wergera wergerê hatiye çapkirin û li nava kurdan belav bûye. Zaza dema pirtûk wergerê kurmancî dike nav weke Şivanê Kurd diguherîne. Bi vê çapa Weşanxaneya Lîsê re pirtûk bi zimanê xwe yê ewil jî tê veçapkirin û navê wê yê orjînal Şivanê Kurmanca derdikeve pêşberî xwendevanan.”

“Şivanê Kurmanca” weke pirtûka weşanxaneya Lîsê ya 75emîn û weke 21emîn pirtûka a rêza “Pirtûkxaneya Ehmedê Xanî” tê çapkirin.

Maksîm Gorkî ji bo nivîskarê kurd Erebê Şemo wiha dibêje: “Gelê kurd bi zimanê nivîskarê xwe Ereb Şamîlovî qise dike…”

WEŞANXANEYA LÎS 4.AKKOYUNLU SOKAK FEZA APT. NO:1/1 YENİŞEHİR-DİYARBAKIR TEL-FAX: 0412 228 97 76 wesanenlis@yahoo.com

Share Box